Hoe visualiseer je data zodat ze echt werken? 5 manieren.

Visualisaties zijn op korte tijd geëvolueerd van nice to have naar must have. Ze maken projecten en cijfers in een klap duidelijk voor collega’s, klanten en je baas. Ze helpen je patronen en trends ontdekken die je zelf nooit uit je data zou kunnen halen.

Het filteren van de juiste data uit de overvloed waar we vandaag over beschikken, helpt je door de bomen het bos te zien. Niet enkel statistieken laten zich visualiseren, ook complexe systemen zoals workflows in productie of de manier waarop iemand met zijn winkelkar door de supermarkt rijdt, zijn veel beter te begrijpen als ze visueel uitgewerkt zijn.

Naar een succesvolle visualisatie

Om tot een visualisatie te komen die echt werkt, stel je je eerst deze 2 eenvoudige vragen:

• Welke informatie wil ik voorstellen?
  1. Conceptuele informatie: de focus ligt op ideeën. Het doel kan zijn om iets bij te brengen of te vereenvoudigen
     Bv. Dit is ons organigram
  2. Data-driven informatie: de focus ligt op statistieken. Het doel is informeren of uitlichten.
     Bv. Dit is onze winst van de laatste 2 jaar.
• Wat is je doel?
  Wil ik iets meedelen of iets uitzoeken?
  Bv. Dit is onze winst van de laatste 2 jaar.
  Bv. Waarom ging de verkoop achteruit het laatste halfjaar?

Als je de antwoorden op deze vragen kent, kan je plannen welke bronnen en tools je nodig hebt en kan je nadenken over het type visualisatie dat je doel dient. Een staafdiagram of een snelle schets op een whiteboard, veel kan je helpen.

Een hypothese uittesten

Een manager wil bijvoorbeeld begrijpen waarom de sales terugliepen het laatste halfjaar. Wat is dan je doel? Als je vermoedt dat het zou kunnen liggen aan de seizoensgebondenheid van je product, dan ga je daarnaar op zoek (uitzoeken). Je kan dan met de cijfers in een slimme chart dat bevestigen of weerleggen en aantonen wat er concreet gebeurde met de sales (meedelen). Hierbij ga je dus eigenlijk je vooropgestelde hypothese testen.

Graven naar patronen

Als je geen idee hebt waarom de sales minder goed waren, kan je verschillende zaken onderzoeken door te graven in je cijfers en te zoeken naar patronen, trends of abnormale zaken. Is de terugloop gebonden aan een bepaalde streek, of aan een verkoper? Heeft het weer een invloed, hoe interageren klanten met ons? Op een andere – brainstormachtige – manier naar je data kijken kan verfrissende inzichten opleveren. Hiervoor is onderzoekend werken erg geschikt.

4 types informatie in visuele communicatie

Hoe kan je dan visueel gaan communiceren om alles inzichtelijk te maken? De 2 bovenstaande vragen helpen je om de 4 types van visualisaties te onderscheiden: ideeën illustreren, ideeën genereren, informatie onderzoeken en dagelijkse datavisualisatie.

1. Visualisaties om ideeën te illustreren

Dit type van visualisatie maakt complexe ideeën eenvoudiger door terug te grijpen naar een gekende metafoor zoals een brug of een boom. Deze zijn vereenvoudigd weergegeven met cirkels of hiërarchische schema’s. Voorbeelden zijn het bedrijfs- of beslissingsorganigram.

Dit type vraagt een helder en simpel design, zoals hierboven. De focus ligt op heldere communicatie, structuur en logische ideeën. Laat je niet verleiden om de boom of piramide onnodig op te smukken met details of special effects die enkel maar afleiden van de boodschap. Met een eenvoudige piramide, waar enkel de essentie van belang is, kan je vaak beter communiceren dan met een 3D variant met extra veel kleur.

2. Visualisaties om ideeën te genereren

Een snelle schets op het white board om de eerste lijnen van een nieuw proces uit te tekenen. Denk aan een herstructurering, de ontwikkeling van een nieuw product of een nieuw business model. Het kan evengoed op een bierkaartje of servet.

Dit type steunt ook op metaforen, het wordt courant gebruikt om te brainstormen en is eerder informeel. Design skills zijn minder belangrijk, een schets doet de job. Uiteraard kan deze later een meer formele vorm krijgen voor een presentatie.

3. Visualisaties om informatie te onderzoeken

Onder dit type vallen 2 types: het eerste is het uittesten van een hypothese: gefocust. Het tweede is meer diffuus: graven naar patronen, trends zonder afgeleid idee aan de
basis.

1. Visuele bevestiging van informatie

Is wat ik vermoedde waar? Of wat zijn andere manieren om dit visueel weer te geven?

Het volume aan data is overzichtelijk en de types van charts zijn deze die je gewoon bent te gebruiken voor presentaties. Met een beetje handigheid kan je de data in een meer avontuurlijke vorm gieten als je je er op toelegt. Zo kan je experimenteren en uitkomen bij de chart die je hypothese kracht bijzet.

2. Visuele ontdekking van informatie

Als je niet weet wat je zoekt, kan je ‘visual exploration’ toepassen. Het kan inzichten opleveren waar je zelf nooit zou op komen. Je kan dan zelfs verschillende data sets combineren, real-time data automatisch updaten. Statistische modellen hebben echt baat bij visuele ontdekking. Het kan ook interactief: je kan parameters aanpassen, nieuwe databronnen toevoegen en continu hervisualiseren.

4. Dagelijkse datavisualisatie

Dit zijn de klassieke visualisaties die managers gewoonlijk gebruiken: het zijn de staaf-, lijn- of vlekkendiagrammen, taarten enz. Eenvoud is hier het codewoord en het design mag netjes verzorgd zijn, want deze charts laat je zien in presentaties. Ze moeten voor zichzelf spreken. Een tip: maak telkens je grafiek opnieuw en neem niet zomaar een over uit een vorige presentatie. Zo springt wat je wil zeggen er meteen uit. Iedereen ziet het, begrijpt het en je kan makkelijker je doel bereiken.

Visualiseren als proces

Visualiseren gebeurt al doende, het is geen doel op zich. Wat een goede grafiek eigenlijk doet is informatie zichtbaar maken en mensen hiervoor warm maken of tot actie aanzetten. Een goede visualisatie vraagt om een strategische aanpak en bovenstaande typologie kan je hierbij op weg helpen.

Zin in meer?

Wil je meer inzicht krijgen, presenteren en overtuigen met sterkere beelden? Bekijk dan onze visual opleidingen en leer helder visualiseren.  Overtuig je publiek met straffe verhalen en sprekende beelden. Ontdek onze opleidingen 'Storytelling en visualisatie'.

Bron: Harvard Business Review