Een consultant is maar zo goed als zijn tools. Maar hoe zie je als consultant nog de bomen door het bos in de overvloed aan analysetools, creatieve tools, implementatietools … ? Expert Henri Breuls helpt je op weg en stelt de meest gangbare tools voor om business performance te analyseren en te verbeteren.
Net als heel wat sectoren is ook de consultancywereld vandaag aan grote veranderingen onderhevig. “Twee jaar geleden bleek uit een studie dat bedrijven je niet meer nodig hebben als consultant op zich, maar wel om je tools”, legt Henri Breuls uit. “Iedereen is academisch geschoold, men kan gerust met tools werken. Men kijkt alleen naar jou om de juiste tools aan te reiken. Dat is een kentering in de markt: de consultant als kennisbron.”
Het profiel van een consultant
“Als consultant moet je niet alleen een stevige expertise hebben, maar je bent best ook een flexibele en communicatieve persoon. Je moet jezelf kunnen handhaven en achter je eigen ideeën staan. En vooral, je mag geen veranderingsmoeheid hebben. Als consultant ben je altijd het speerpunt van verandering: enerzijds omdat je verandering brengt, anderzijds omdat je ervan afhankelijk bent. Denk aan de lengte van je contract bijvoorbeeld. Het kan zijn dat je jezelf door verandering buiten werking stelt, of net onmisbaar maakt. Het juiste antwoord vinden op dat veranderingsaspect is niet gemakkelijk.”
Als consultant ben je altijd het speerpunt van verandering: enerzijds omdat je verandering brengt, anderzijds omdat je ervan afhankelijk bent.
Drie soorten tools
Doorheen het consultingproject gebruikt een consultant meestal drie soorten tools. Analysetools gaan na wat het probleem is, hoe breed het is, hoelang het al speelt, welke departementen getroffen zijn etc.
Vervolgens worden creatieve tools zoals brainstorming of mindmapping ingezet om oplossingen te bedenken.
Tot slot zijn er implementatietools die helpen om de knoop door te hakken, bijvoorbeeld door na te gaan welke oplossing in de organisatie het meest gedragen wordt.
Deze zeven tools behoren volgens Henri Breuls tot de populairste, omdat ze relatief eenvoudig en toch efficiënt zijn. Hij benadrukt echter dat er een groot aantal gelijksoortige tools bestaan en dat de keuze sterk afhangt van het bedrijf en zijn problematiek.
- Ishikawa-diagram: het visgraatdiagram is een tool voor oorzaaksanalyse. Tegelijkertijd is het ook een communicatietool, want je leert op een niet-emotionele manier zeggen wat waar gebeurt in de organisatie, zowel goed als niet goed.
Voorbeeld visgraatdiagram. Bron: www.conceptdraw.com
- FMEA (Failure mode & effect analysis): deze tool – vooral gebruikt in de productie – gaat kijken waar het altijd fout loopt. Stel dat in de geproduceerde wagens altijd de airco stuk gaat, dan kan men bijvoorbeeld in het inbouwproces van de airco iets veranderen en daar al meer controleren.
Voorbeeld FMEA-tabel. Bron: www.fmea-fmeca.com
- SIPOC (suppliers, inputs, process, outputs, customers): geeft de relatie tussen de input, zowel materieel als immaterieel, en de output. Zo breng je het proces in beeld en laat je ook de interne en externe klant aan het woord.
Voorbeeld SIPOC-diagram. Bron: www.knowledgehills.com
- Nominale groepstechniek (NGT): creatieve tool die het best te omschrijven valt als een geleide brainstorm, waarbij iedereen aan bod komt. Voordeel is dat introverten of nieuwelingen ook aan de beurt komen en extraverten afgeremd worden.
Voorbeeld proces NGT. Bron: www.pmexamsmartnotes.com
- Affiniteitendiagram: creatieve tool die nagaat voor welke oplossing men het meeste sympathie heeft. Men zal immers meer gemotiveerd zijn om dergelijke oplossing in praktijk te brengen.
Voorbeeld Affiniteitendiagram. Bron: www.conceptdraw.com
- Voting dots: eenvoudige implementatietool waarbij iedereen bijvoorbeeld vijf punten krijgt die ze vervolgens achter de mogelijke oplossingen mogen plakken, om zo na te gaan welke het meest gewenst is.
Voorbeeld voting dots. Bron: www.mastercertifiedtrainers.wikispaces.com
- Force Field Analysis: implementatietool die letterlijk de pro’s en contra’s tegen elkaar afweegt door aan elk item een cijfer te geven en vervolgens het eindresultaat te berekenen.
Henri Breuls werd zelfstandig consultant na diverse managementfuncties in de gezondheidszorg, de dienstensector en de luchtvaartsector. Hij is gespecialiseerd in hr-interimmanagement, organisatieadvies en lean management. Zijn aanpak bestaat uit een mix van doorleefde praktijk en theorie. Henri geeft bij Kluwer Opleidingen trainingen over vaardigheden voor consultants en probleemoplossend denken.
Meer info?
Wil je meer weten over deze tools en hoe je ze kan gebruiken, bekijk dan even de opleiding ‘Consultancy: vaardigheden voor consultants’.
