Bedrijven zijn ofwel erg planmatig, ofwel erg intuïtief, ofwel gericht op de menselijke meerwaarde in de organisatie, ofwel bezig met de maatschappelijke waarde die het creëert. Een te grote focus op één van deze vier strategische factoren doet groei vertragen, maar een evenwicht ertussen versnelt groei.
Plannen betekent groei
Planmatige bedrijven hebben een duidelijke strategie die logisch wordt vertaald in logistieke, commerciële, financiële en andere functionele plannen. Die plannen zijn gebaseerd op analyses en zorgen ervoor dat het bedrijf economisch beheersbaar is. Een planmatig management heeft dus zonder meer zijn waarde. Wie echter teveel plant in functie van goed beheerste KPI’s heeft vaak te weinig oog voor de dynamiek van de markt, voor innovaties bij concurrenten en voor nieuwe intreders in de markt. Deze bedrijven koesteren soms een vals gevoel van veiligheid omdat de KPI’s in hun dashboard nog steeds groen kleuren terwijl er in de markt donderwolken zijn ontstaan. Dergelijke bedrijven missen ook vaak het lef om te experimenteren.
Initiatief betekent groei
Sommige bedrijven zijn vooral visionair en scannen voortdurend de markt naar nieuwe opportuniteiten. Ze zijn in handen van echte ondernemers die Darwinistisch zijn ingesteld en geloven dat diegene die zich het snelst aanpast wint. Deze erg flexibele bedrijven spelen snel in op concurrenten en klanten en leven van het initiatief. Marktgeoriënteerdheid heeft zeker zijn waarde. Wie echter teveel ‘blue oceaan’-ideeën in de markt zet zonder analyse werkt vaak inefficiënt en zal veel mislukte en dure lanceringen kennen. Dergelijke bedrijven missen vaak de planmatige analyse die ervoor zorgt dat heel wat ideeën gelukkig niet worden uitgevoerd. Het zijn stuurloze schepen die veel initiatief nemen en experimenteren, maar zonder een duidelijke strategie in alle richtingen tegelijk varen. Ze missen ook vaak de planmatige uitvoering van succesvolle lanceringen.
Cultuur betekent groei
Sommige bedrijven geloven steevast dat als hun mensen groeien, zij ook zullen groeien. Zij focussen meer op ‘stakeholder value’ en minder op ‘shareholder value’. Zij geloven in toegewijde medewerkers, die werken in harmonie door veel overleg en teamwerk, zetten doorleefde waarden en de bedrijfsmissie voorop, hebben veel aandacht voor opleiding en persoonlijke groeiplannen met mogelijkheid tot jobrotatie en in ‘een lerende organisatie’-context die zich voortdurend verbetert.
Ambitieuze doelen kunnen niet worden gerealiseerd zonder een sterke organisatie en deze benadering heeft dus ook absoluut zijn waarde. . Maar wie teveel voorrang geeft aan de persoonlijke wensen van medewerkers krijgt wel eens blinde en inefficiënte jobrotaties of merkt dat noodzakelijke bedrijfsstrategieën niet worden uitgevoerd omdat ze niet passen binnen de mogelijkheden of wensen van bepaalde medewerkers.
Duurzaamheid betekent groei
De interactie tussen bedrijven en de maatschappij wordt steeds intensiever. De overheid legt heel wat regels op en ook de bedrijven zelf vinden dat ze een maatschappelijke waarde te vervullen hebben, zowel op ecologisch als op menselijk vlak. Nu het klimaat opwarmt en grondstoffen steeds schaarser worden, hebben bedrijven een maatschappelijke rol te spelen. Maatschappelijk verantwoorde innovaties zijn zeer waardevol, het is een groeistrategie. Maar soms wordt zoveel nadruk gelegd op maatschappelijke zingeving dat men het verdienmodel van een bedrijf uit het oog verliest. Zo zijn retail winkels met voedsel zonder verpakking zeker maatschappelijk relevant, maar een verdienmodel is wel iets anders.
Op zoek naar de balans die groei versnelt
Startende bedrijven moeten het van ondernemerschap, durf en initiatief hebben. Maar hoe groter ze worden, hoe meer planmatige analyse en een sterke organisatie nodig is om te kunnen doorgroeien. En maatschappelijk relevante ideeën gaan die groei nog ondersteunen. Een balans tussen planmatigheid, ondernemerschap, een solide organisatie en maatschappelijke waardecreatie zorgt voor de snelste groei.
Meer weten?
In het Mini-MBA programma van Kluwer Opleidingen wordt nog breder en dieper doorgegaan op analyses en strategische factoren die de groei van bedrijven beïnvloeden. Elke manager heeft baat bij een brede kijk op bedrijfsvoering. Geert Vanhees (4Growth), de auteur van dit artikel, is een van de docenten van de Mini-MBA.