De vele samenlevingsvormen van vandaag maken het de verzekeringsmakelaar niet makkelijk om te voldoen aan de informatie- en zorgplicht die AssurMiFID oplegt. Maar er is ook een positieve kant aan de zaak. Al die nieuwe gezinssituaties houden commerciële opportuniteiten in. Trainer en verzekeringsexpert Bart Chiau antwoordt op enkele uitdagingen van de makelaars en hoe er op in te spelen.
Hoe kunnen makelaars inspelen op de dikwijls onvermoede verzekeringsbehoeften van gezinnen?
Bart Chiau: “Het is aan de makelaar om zijn adviesmeerwaarde te tonen. Vaak weet de klant er wel iets van, maar niemand ziet het volledige plaatje. De makelaar kan voor die kennis zorgen voor alle verschillende gezinssituaties: feitelijk en wettelijk samenwonenden, nieuw samengestelde gezinnen én gehuwden. Zo is bijvoorbeeld de financiële impact van het overlijden van een van de partners vaak onvoldoende gekend. Vooral wettelijk en feitelijk samenwonenden zijn dikwijls niet naar behoren tegen dat risico gedekt.”
Wat zegt het erfrecht over wettelijk en feitelijk samenwonenden?
Bart Chiau: “Wettelijk samenwonenden hebben een beperkt erfrecht. Alleen het vruchtgebruik van de woning en de aanwezige huisraad. Feitelijk samenwonenden krijgen niet eens het vruchtgebruik van de woning, zelfs niet als ze mede-eigenaar zijn. Bij een huwelijk is dat automatisch geregeld. De overlevende erf sowieso het vruchtgebruik over alle roerende en onroerende goederen. In welke mate hij of zij ook eigenaar wordt, hangt af van het huwelijksvermogensstelsel, het huwelijkscontract of testament, andere reservataire erfgenamen…”
Is het dan beter om te trouwen dan om samen te wonen?
Bart Chiau: “Er bestaat geen pasklare ‘beste keuze’. Het is aan de makelaar om advies te geven. Klanten laten zich leiden door persoonlijke voorkeuren, familiale omstandigheden, tradities en andere overwegingen. Als makelaar moet je die motieven achterhalen en ook opvolgen. Dat kost tijd, moeite en energie, maar zo toont hij zijn adviesmeerwaarde, brengt hij telkens advies op maat én opent hij de deur voor opportuniteiten. Dit geldt trouwens niet alleen in het kader van erfrecht, maar ook voor de fiscale aspecten.”
Hoe kunnen samenwonenden zich dan beschermen op vlak van erfrecht?
Bart Chiau: “Er zijn verschillende opties. Ze kunnen elkaar financieel beschermen met een schenking, een testament of met een levensverzekering met een overlijdenswaarbord. Opvallend is dat er weinig gekozen wordt voor deze laatste optie, hoewel ze veel voordelen heeft: het verzekerde kapitaal wordt buiten de nalatenschap gehouden en schuldeisers kunnen er dus geen beslag op leggen, het kapitaal van de levensverzekering wordt onmiddellijk uitgekeerd aan de begunstigde, en de verzekering kan op 2 namen genomen worden, waardoor het een middel is voor feitelijk en wettelijk samenwonenden maar ook voor koppels die met scheiding van goederen gehuwd zijn, om een gemeenschappelijk vermogen te creëren.”
Daarnaast zijn er ook steeds meer nieuw samengestelde gezinnen. Is er voor hen een mogelijkheid om de erfenis zo gunstig mogelijk te plannen?
Bart Chiau: “Daar kan ik geen concreet antwoord op geven. Bij de nalatenschap als begunstigde wordt het overlijdenskapitaal uitgekeerd volgens de regels van de erfopvolging, of volgens het testament. Via een testament kunnen dus ook niet-bloedverwanten recht hebben op een deel van de uitkering. Het is belangrijk te weten dat bij veel polissen enkel gesproken wordt over ‘de echtgeno(o)te’ als begunstigde. Dit betekent dat de kinderen uit een eerste relatie niet erven, of toch niet automatisch. Het is belangrijk dat je dit als makelaar weet en je klanten hierover adviseert. Je moet de klant begeleiden naar de juiste keuzes. Het toont de meerwaarde van je advies én het creëert tegelijk commerciële kansen.”
Meer info?
Lees het volledig interview ‘samenlevingsvormen’ met Bart Chiau, volg de opleiding Bank & Verzekeringen en ontdek het vakblad Verzekeringswereld.
