Vier op de tien hr-professionals kennen het budget niet dat hun onderneming uittrekt voor opleiding. Van wie het wel weet, zegt driekwart dat het opleidingsbudget om minder dan 2 procent van de loonmassa gaat. De IPA-doelstelling van 1,9 procent blijft dus veraf.
Opleidingsbudgetten van minder dan één procent van de loonmassa zijn geen uitzondering in het Belgische bedrijfsleven, zo blijkt uit de Learning Indicator 2010, een enquête van Kluwer Opleidingen bij 1.365 hr-professionals. Vooral kleinere bedrijven, met minder dan 50 werknemers, scoren slecht.
Volgens Nathalie Verbinnen, Manager Learning Consultants bij Kluwer, is ”de perceptie op de Belgische markt nog te vaak dat opleiding een kost is. En dat terwijl zowel uit wetenschappelijk onderzoek als uit de praktijk blijkt dat het ontwikkelen van medewerkers een investering is die zich op relatief korte termijn terugbetaalt.”
Goede voorbeelden
Dat het anders kan, bewijzen de bedrijven die de voorbije periode hebben aangegrepen om hun personeel extra op te leiden. Nathalie Verbinnen: “Er zijn organisaties die niet hebben bespaard op het opleidingsbudget of die het zelfs hebben opgetrokken. Zij hopen zo een streepje voor te hebben op de concurrentie als de economie weer aantrekt en, zoals verwacht, de strijd om talent heviger dan ooit zal woeden.”
Vergeleken met buurlanden zoals Nederland, het Verenigd Koninkrijk en de Scandinavische landen, blijft het gemiddelde opleidingsbudget van een Belgisch bedrijf zeer klein. Van de hr-professionals die weten hoeveel budget hun onderneming uittrekt voor opleiding, zegt driekwart dat het om minder dan 2 procent van de loonmassa gaat, vaak zelfs minder dan 1,5 procent. “De norm is nochtans duidelijk. In het Belgisch Interprofessioneel Akkoord tussen bedrijven en sociale partners over participatiegraad en opleidingsinvesteringen staat dat de norm ligt op 1,9 procent van de loonmassa”, weet Nathalie Verbinnen. “Deze norm is nog lang niet in zicht.”
Meer loon, minder opleiding
Volgens de Learning Indicator 2010 zijn de budgetten voor opleiding en ontwikkeling het afgelopen jaar bij de helft van de bevraagde hr-verantwoordelijken stabiel gebleven. De crisis heeft dus geen ingrijpende invloed gehad op het opleidingsbudget.
Afgezet ten opzichte van de loonmassa valt wel een stagnatie of lichte daling waar te nemen. Meer loonmassa is dus geen garantie voor meer opleidingsbudget. Integendeel.
35 procent van de hr-verantwoordelijken zegt dat de loonmassa het voorbije jaar toenam. Slechts 26 procent durft dit ook te beweren voor het opleidingsbudget. In bedrijven waar de loonmassa afnam, daalden de middelen voor opleiding zelfs nog iets meer. Dit deed zich vooral voor bij grote bedrijven met meer dan 200 werknemers.
Meer evenwicht zit er in de verdeling van de budgetten voor het binnens- of buitenshuis geven van opleidingen. Over het algemeen zijn die mooi fifty-fifty verdeeld, al reserveren grote organisaties verhoudingsgewijs vaak een groter deel van het budget (tot 60%) voor bedrijfsinterne opleidingen dan kleine ondernemingen (39%).
Zonder subsidies geen opleidingen
Ook al steeg, vooral bij grote bedrijven, het budget voor bedrijfsinterne opleidingen het voorbije jaar met een kwart, het opleidingsaanbod blijft fragiel. Dat bewijst niet alleen de inhaalbeweging die we moeten maken om de IPA-norm te halen.
Ook de afhankelijkheid van subsidies zoals de kmo-portefeuille is een teken aan de wand. Mochten die wegvallen, zegt bijna de helft van de organisaties te zullen knippen in het aantal opleidingsuren. Slechts 3 op de 10 zegt dat minder subsidie geen invloed zou hebben op het opleidingsaanbod.
Meer resultaten van het onderzoek vindt u in het witboek Learning Indicator 2010 dat u kunt opvragen via info@kluweropleidingen.be.
