Objectiever rekruteren en evalueren van bedrijfsmedewerkers

In human resources is de waarde van het bedrijf niet geld maar mensen. Dat betekent dat medewerkers net als geld objectief beoordeeld moeten worden, maar ook dat mensen in tegenstelling tot geld verre van objectief zijn. Om medewerkers toch met de nodige objectiviteit te rekruteren en te beoordelen is het dus belangrijk om rekening te houden met een zeer menselijke eigenschap: vooringenomenheid.

De rol van vooringenomenheid

Ons brein is sinds mensheugenis aangelegd om in een oogwenk beslissingen te nemen. Het is een natuurlijke impuls die leidt tot vooringenomenheid bij het evalueren van bedrijfsmedewerkers. Talent managers doen er goed aan om hun bewustzijn hieromtrent te vergroten en de processen in de organisatie zo vorm te geven dat ze de effecten van onze vooringenomenheden minimaliseren. Zo zijn er drie vormen van vooringenomenheid in ons denken.

Vooringenomenheid door aanverwantschap

Hoe meer iemand op ons lijkt, hoe positiever we die persoon beoordelen. Mensen die meer op ons lijken zien we namelijk (onbewust) als aanverwanten, terwijl we personen waarmee we weinig gelijkenissen hebben als ‘de anderen’ beschouwen. Dat is bijvoorbeeld waarom mensen met een andere huidskleur vaak beter moeten presteren om dezelfde erkenning te krijgen.

Om tegen deze impuls in te gaan, moet je een punt van gelijkenis zoeken tussen jou en de andere persoon die je gaat beoordelen. Dit punt dient besproken te worden aan het begin van je evaluatie. Zo zet je jouw brein ertoe aan om deze persoon als aanverwant te zien en dus even gunstig te beoordelen als de persoon waarmee je meer gelijkenissen hebt.

Vooringenomenheid door kortetermijndenken

We hechten als mensen meer waarde aan wat dichtbij is, zowel in ruimte als in tijd. Recente gebeurtenissen kunnen onze objectieve beoordeling schaden omdat we de persoon dan niet echt beoordelen op basis van de volledige periode.

Prestaties van medewerkers worden daarom beter gedurende de hele periode bijgehouden. Dit laat je ook toe om regelmatiger terug te koppelen en zo de betrokkenheid in de organisatie te versterken.

Vooringenomenheid door benadrukken van fouten

Ons brein benadrukt de negatieve zaken meer dan de positieve. Zo onthouden we negatieve gebeurtenissen ook beter. De positieve gebeurtenissen nemen we al te vaak als vanzelfsprekend, waardoor hun waarde niet meer opweegt tegen de waarde van fouten.

Ook hier is het dus van belang positieve prestaties neer te schrijven op het moment dat ze zich voordoen. Je kan een ‘feedback dagboek’ bijhouden en zo dus ook alle positieve puntjes waardig aan bod laten komen. Om je medewerker ook na evaluatie gemotiveerd te houden, helpt het om de in te vullen ruimte voor ‘sterktes’ groter te maken dan de in te vullen ruimte voor ‘zwaktes’. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat de verhouding tussen die ruimtes zich 4 op 1 moet bedragen opdat een medewerker het gevoel heeft dat de beoordeling evenwichtig was.

Bron: human insight en Els Compernolle