In het Publicatieblad van de Europese Unie van 28 maart 2014 werd de Richtlijn 2014/23/EU betreffende het plaatsen van concessieovereenkomsten, de Richtlijn 2014/24/EU betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten in de klassieke sectoren en de Richtlijn 2014/25/EU betreffende het plaatsen van overheidsopdrachten in de speciale of nutssectoren (i.e. de sectoren water, energie, vervoer en postdiensten) gepubliceerd.
De Belgische wetgever kreeg tot 18 april 2016 de tijd om deze richtlijnen in nationaal recht om te zetten, maar het ziet er niet naar uit dat de nieuwe Belgische overheidsopdrachtenwet voor eind 2016 zal kunnen treden. In afwachting krijgen de richtlijnen daarom directe werking vanaf 18 april 2016!
Voorbij de Europese deadline
Op dit moment zijn er nog geen nationale omzettingsbepalingen voor de nieuwe richtlijnen rond overheidsopdrachten (2014/24/EU en 2014/25/EU) en concessies (2014/23/EU). Er is reeds een ontwerp van overheidsopdrachtenwet, maar het blijft wachten op nieuwe dan wel gewijzigde uitvoeringsbesluiten (rond plaatsing en uitvoering) en een gewijzigde rechtsbeschermingswet.
Bij gebreke hieraan kan de nieuwe overheidsopdrachtenwet zeker niet in werking treden op 18 april 2016, uiterste datum waarop de overheidsopdrachtenrichtlijnen 2014/24/EU en 2014/25/EU in nationaal recht moesten zijn omgezet. Op grond van de meest recente informatie zal de nieuwe overheidsopdrachtenwet zelfs ten vroegste eind 2016 in werking kunnen treden.
Dezelfde situatie geldt voor de ontijdige omzetting van concessierichtlijn 2014/23/EU.
Richtlijnen krijgen directe werking
De vraag of in geval van het ontbreken van nationale omzettingsbepalingen bij het verstrijken van de uiterste omzettingsdatum van 18 april 2016, de overheidsopdrachtenrichtlijnen 2014/24/EU en 2014/25/EU en de concessierichtlijn 2014/23/EU directe werking hebben, moet positief worden beantwoord.
Deelnemers aan een plaatsingsprocedure die na deze datum wordt gelanceerd, kunnen zich dus rechtstreeks op deze richtlijnen beroepen. Op grond van vaste rechtspraak van het Hof van Justitie kunnen particulieren zich voor de nationale rechter beroepen op de bepalingen van een richtlijn die inhoudelijk gezien onvoorwaardelijk en voldoende duidelijk en nauwkeurig zijn, karakteristieken die de bepalingen van richtlijnen 2014/24/EU, 2014/25/EU en 2014/23/EU kenmerken.
De aanbestedende instanties van hun kant zijn ertoe gehouden om, bij ontbreken van nationale wettelijke en bestuursrechtelijke omzettingsbepalingen, de bepalingen van voormelde richtlijnen toe te passen en bepalingen van het nationaal recht die daarmee niet verenigbaar zijn, buiten toepassing te laten.
Het boek Europees Overheidsopdrachtenrecht
Tot de inwerkingtreding van de nieuwe overheidsopdrachtenwet kunnen aanbestedende instanties en deelnemers aan een overheidsopdracht professionele maar heldere duiding bij de nieuwe voorschriften van Overheidsopdrachtenrichtlijn klassieke sectoren 2014/24/EU vinden in het boek Europees Overheidsopdrachtenrecht. Alle info over dit boek kan u op de Webshop van Wolters Kluwer vinden.
Bron: Mercatus Auteur: Bart Dermaux
Ook tijdens de opleidingen Overheidsopdrachten van A tot Z en Update Overheidsopdrachten zal er hier dieper op ingegaan worden.
