Huwelijkscontracten en testamenten worden in het kader van vermogensplanning vaak in één adem geregeld. Het is dan ook interessant om beide samen tegen het licht van de vernieuwde wetgeving te houden. Bepaalde aanpassingen aan het vernieuwde erfrecht werden overigens doorgevoerd via het huwelijksvermogensrecht.
Wijzigingen huwelijksvermogensrecht
“De veranderingen in het huwelijksvermogensrecht brengen in ieder geval geen omwenteling teweeg”, zegt Rinse Elsermans. “Er werd voortgebouwd op wat er al bestond en hier en daar een verbetering aangebracht.”
Wettelijk stelsel
In het wettelijk huwelijksstelsel kwam er duidelijkheid over de kwalificatie van gemeenschappelijke professionele goederen. Liesbeth Franck: “Het principe van titre et finance deelt bepaalde categorieën van goederen (zoals individuele verzekeringen, beroepsgoederen, schade-en arbeidsongevallenvergoeding, aandelen…) op in 2 componenten. Dit principe bepaalt nu dat de vermogenswaarde (finance) van een dokterspraktijk die tijdens het huwelijk werd opgericht bijvoorbeeld in de gemeenschap valt maar dat het stemrecht (titre) binnen de vennootschap in bepaalde gevallen alleen de beroepsactieve echtgenoot toekomt.” Een tweede verbetering is de correcte beroepsinkomstenallocatie: voor inkomsten die deels vóór en deels tijdens het huwelijk, of deels tijdens en erna worden ontvangen wordt nu een duidelijke lijn getrokken tussen wat eigen en wat gemeenschappelijk is. En dan is er nog de huwelijksvermogensrechtelijke neutraliteit van beroepsinkomsten via een vennootschap. Rinse Elsermans: “Kort gezegd is het niet meer mogelijk om via de vennootschap de inkomsten die naar de gemeenschap vloeien artificieel laag te houden.”
Scheiding van goederen
Wat het stelsel van scheiding van goederen betreft, reikt de wetgeving nu enkele mogelijkheden aan om dit stelsel minder ‘koud’ te maken en aldus een zekere solidariteit in te bouwen. Liesbeth Franck: “Ten eerste is voortaan ook in dit stelsel een preferentiële toewijzing van goederen mogelijk. Daarnaast moeten partners die onder dit stelsel huwen nu expliciet gewezen worden op de mogelijkheid om een rechterlijke billijkheidscorrectie of een finaal verrekenbeding bij overlijden of echtscheiding op te nemen, waardoor de minst verdienende echtgenoot een vergoeding kan vorderen. Er staat nu zelfs een default model voor zo’n verrekenbeding in de wet.” Toch meent Rinse Elsermans dat het verrekenbeding in de praktijk niet zal worden toegepast. “Omdat het voorlopig nog fiscaal afgestraft wordt door het gewestelijk niveau, dat bevoegd is voor de fiscaliteit.”
De fiscale druk beperken via een huwelijkscontract wordt moeilijker
Rinse Elsermans
Impact op huwelijkscontract en fiscaliteit
Hoe beïnvloedt de nieuwe regelgeving het huwelijkscontract? “Voor contracten in het wettelijk stelsel heeft de wetgever een aantal onduidelijkheden weggewerkt””, zegt Liesbeth Franck. “Contracten met scheiding van goederen kunnen uitgebreid worden omdat enerzijds de nieuwe mogelijkheden waarmee de impact van het stelsel getemperd kan worden en anderzijds de wens van de aanstaande echtgenoten om deze mogelijkheden wel of niet te benutten moet opgenomen worden. De wet legt immers een informatieplicht op aan de notaris”
En wat kun je nu fiscaal plannen via een huwelijkscontract? Rinse Elsermans: “De fiscale druk beperken via een huwelijkscontract werd de voorbije jaren steeds moeilijker. Bepaalde vermogensplanningstechnieken worden in elk geval niet meer aangemoedigd door de Vlaamse Belastingdienst en (recente) wetswijzigingen. Om enkele voorbeelden te noemen: waar je vroeger erfbelasting kon vermijden via een sterfhuisclausule, kan dat sinds enige tijd niet meer. Ook de veelgebruikte techniek van het koppelen van een last aan het opnemen van een verblijvingsbeding levert geen fiscaal voordeel meer op.” Liesbeth Franck geeft nog een tip mee: “Het loont de moeite om oude huwelijkscontracten eens opnieuw onder de loep te nemen om onder meer de clausules eruit te halen die nu fiscaal worden afgestraft.”
Slim testament?
Tot zover de verschillende wijzigingen voor het slim huwelijkscontract. Aangezien het huwelijkscontract sterk samenhangt met het slim testament, zijn er ook daar verschillende aanpassingen. Dit lees je in het artikel ‘Waarop letten bij het opstellen van een huwelijkscontract en testament? (Deel 2)‘.
Zin in meer?
Hoe stel je anno 2019 een slim huwelijkscontract en een slim testament op dat rechtszekerheid biedt en fiscaal interessant is? Kom het te weten tijdens de seminars Slim huwelijkscontract en Slim testament.
Biografie
Als advocaat bij kantoor Cazimir is Rinse Elsermans gespecialiseerd in vermogensplanning en familiaal vermogensrecht. Hij publiceert over dit onderwerp ook regelmatig in verschillende juridische tijdschriften.
Liesbeth Franck werkt eveneens bij advocatenkantoor Cazimir, met een specialisatie in erfbelasting en vermogensplanning. Zij is licentiaat in de rechten en bekwaamde zich als Estate Planner gedurende tien jaar in de private banking- en de consultancywereld, alvorens zich aan te sluiten aan de balie.
