Wie snapt de nieuwe regels rond overheidsopdrachten?

Het nieuwe wettelijk kader voor overheidsopdrachten, in voege sinds 30 juni 2017, is geen onverdeeld succes. Ook het reparatie-KB van april dit jaar bracht niet de verhoopte duidelijkheid voor aanbestedende overheden en inschrijvers. ‘Hoe moet dat nu verder?’, vroegen we aan Gitte Laenen, advocaat bij GD&A Advocaten.

“Het nieuwe wettelijk kader voor overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten is er gekomen door de omzetting van Europese regelgeving in het Belgisch recht”, legt Gitte Laenen uit. “Het vraagt natuurlijk tijd om zo’n nieuwe regelgeving volledig onder de knie te krijgen, maar bepaalde zaken zijn gewoon onduidelijk. Zo is er een nieuw hoofdstuk over de kwalitatieve selectie van inschrijvers, maar het is niet helemaal duidelijk wanneer en hoe precies de betrouwbaarheid en bekwaamheid van de inschrijvers beoordeeld moeten worden. Er werd een Uniform Europees Aanbestedingsdocument geïntroduceerd, maar de manier waarop het gebruikt moet worden, blijft vaag. En de nieuwe mogelijkheden die gecreëerd werden om, na het afsluiten van een contract, nog wijzigingen aan te brengen, roepen in de praktijk veel vragen op.”

Lapmiddel

Toen er een reparatie-KB werd voorbereid, waren de verwachtingen dan ook hooggespannen. Gitte Laenen: “Maar het KB beperkt zich tot kleine aanpassingen. Inhoudelijk heeft het niet veel om het lijf. Daarom wordt algemeen vermoed dat er nog een tweede, en wie weet zelfs een derde reparatie-KB zullen volgen. Ondertussen is het roeien met de riemen die we hebben.”

Het reparatie-KB heeft inhoudelijk niet veel om het lijf. De onduidelijkheid blijft

Wachten op rechtspraak

Nu wordt in hoofdzaak gekeken naar rechters om duidelijkheid te scheppen. “Je zou bijna hopen dat er veel geschillen komen… De Raad van State velt geregeld, en relatief snel, arresten in deze materie. Daar zullen we zeker wijzer van worden. Ook de burgerlijke rechtbanken zullen zich moeten buigen over conflicten rond de uitvoering van overheidscontracten. Alleen is het daar vaak langer wachten op een uitspraak.”

Ondertussen raadt Gitte Laenen inschrijvers en aanbestedende overheden aan om zich de nieuwe regels zo goed als mogelijk eigen te maken. “Ze gaan best ook zeer kritisch om met informatie die circuleert en met voorgekauwde bestekken en procedures die gehanteerd worden. Overheden doen er ten slotte goed aan om intern een draaiboek te maken en om bij twijfel professioneel advies in te winnen.”

Gebuisd?

“Laat me duidelijk zijn: ondanks de onduidelijkheid is niet alles aan het nieuwe kader voor overheidsopdrachten slecht”, benadrukt Gitte Laenen. “De procedures zijn over het algemeen flexibeler geworden. Het kader creëert ook veel ruimte voor sociale en ecologische criteria bijvoorbeeld, en voor de circulaire economie. Dat zal zeker lonen op termijn.”