Eerste hulp bij goede voornemens

Het fresh start effect: een nieuw jaar, een verse start, een kans om weer met een schone lei te beginnen. Maar, laten we eerlijk zijn: klinken onze voornemens niet elk jaar hetzelfde? Onderzoek wijst uit dat ongeveer de helft van alle volwassenen goede voornemens maakt bij het begin van het jaar. Minder goed nieuws: nog geen 10% houdt die voornemens langer dan enkele maanden vol. Hoe komt dat?

 

1. Waarom zijn onze voornemens zo moeilijk vol te houden?

Bestaande (slechte) gewoontes vervangen door nieuwe (betere) gewoontes

Het probleem hiermee: ingesleten gewoontes zijn ontzettend moeilijk te doorbreken. Dit is omdat gewoontes automatische (en dus onbewuste) gedragsreacties zijn op factoren uit onze omgeving. We ontwikkelen onze gewoontes door herhaling, door steeds op dezelfde manier te reageren op bepaalde prikkels in onze omgeving.

Zo raken gewoontes letterlijk ingesleten in je brein. Hoe sterker ingesleten de gewoonte, hoe minder invloed je opzettelijke intenties (je goede bedoelingen) zullen hebben op je gedrag.

 

Ingesleten gewoontes vormen een uitdaging voor het veranderen van ongezond naar gezond gedrag

Zo lijkt gezonder eten (wereldwijd één van de meest populaire voornemens in het nieuwe jaar) misschien eenvoudig, maar eigenlijk vereist het een aanpassing in vele aspecten van je leven. Gezonder eten betekent dat je:

  • nieuwe recepten moet zoeken
  • anders moet winkelen: andere ingrediënten kopen, misschien zelfs een andere winkel zoeken
  • meer zelf moet koken
  • het hele gezin moet meekrijgen om samen met jou gezonder te eten
  • in andere restaurants moet afspreken met vrienden

Een nieuwe gewoonte vormen is dus niet vanzelfsprekend. Het is een ingrijpende verandering.

 

Gezondere gewoontes kosten meestal meer tijd en moeite

Wat het dus nog moeilijker maakt. Het is echt geen toeval dat onze huidige gewoontes zich ontwikkeld hebben: het gedrag dat we nu stellen is meestal ook het gemakkelijkste gedrag.

 

2. Zijn goede voornemens tijdverlies?

Als je nu denkt dat dit allemaal flink tegenvalt en dat het misschien toch niet zo’n goed idee was om die goede voornemens te maken, bedenk dan dat er veel wetenschappelijk bewijs is dat mensen die zichzelf doelen stellen in het leven het wel degelijk verder brengen dan mensen die dit niet doen. Jezelf doelen stellen (en dat is tenslotte waar het bij goede voornemens om draait) is dus zeker geen tijdverlies.

 

3. Is het een kwestie van wilskracht?

Voornemens volhouden, doelen bereiken: het vereist wilskracht. Het is trouwens een erg slecht idee om énkel op je wilskracht te vertrouwen als je doelen stelt. Niet doen dus. Het is belangrijk om ook je omgeving aan te passen, om anderen bij je doelen te betrekken, en zo meer. Dat verhoogt de kans op succes.

 

Wilskracht: eindig of sneeuwbaleffect?

De ene visie stelt dat onze wilskracht eindig is. Volgens sommige wetenschappers werkt wilskracht als een batterij met een beperkte lading: als we de batterij langdurig gebruiken, loopt deze leeg en is onze wilskracht op. Het kost tijd en energie om de batterij opnieuw op te laden.

De tweede visie op wilskracht stelt dat je die moet zien als een sneeuwbal. Eens de sneeuwbal aan het rollen gaat, wordt die groter en groter. Door je wilskracht te gebruiken, krijg je er dus meer van.

Recent onderzoek is er in geslaagd om beide visies met elkaar te verzoenen en stelt dat zelfbeheersing aspecten van de batterij én de sneeuwbal combineert:

  • Als je regelmatig zelfbeheersing aan de dag legt, wordt het gemakkelijker om dit nadien opnieuw te doen (wilskracht als sneeuwbal).
  • Maar als we in het begin te hevig van start gaan, dan loopt onze batterij leeg, en dan is de kans groot dat we het nadien helemaal zullen opgeven.

 

Zin in meer?

Wil je ook het engagement van je medewerkers verhogen? Els Compernolle leert je hoe je gebruik kan maken van kennis over het brein en gedrag om je employee engagement te verhogen tijdens de opleiding Hr-tools en technieken voor employee engagement.

Ook in de opleidingen Coach uzelf!, Beïnvloeden en overtuigen, Bereik betere resultaten met gerichte KPI’s en Time en priority management voor managers ga je aan de slag met praktische tips om doelen te stellen.

 

Over de auteur

Els Compernolle is een ervaren adviseur, onderzoeker en trainer met een passie voor mensen. Nieuwsgierigheid vormt de rode draad in alles wat ze doet: Els is gefascineerd door gedrag van mensen en organisaties en wil begrijpen waarom de ene aanpak wél werkt en de andere niet. In haar opleidingen voor HumanInsight verwerkt Els de laatste kennis uit de gedragseconomie, neurowetenschappen en cognitieve psychologie in wetenschappelijk onderbouwde – maar toegankelijke en praktijkgerichte – trainingen waar deelnemers leren ‘slimmer denken en beter beslissen’. Els geeft regelmatig training in binnen- en buitenland.

SaveSave

Avatar foto

Auteur

NCOI Learning: een team van experts die organisaties en professionals tips aanreiken over leren en ontwikkelen

Lees ook

Nieuws per domein

Meest gelezen

Let's connect