We zitten in België intussen al in de vijfde week van de lockdown. Vijf weken waarin telewerk plots voor heel wat mensen de norm is. Maar hoe ervaren de Vlaamse werknemers nu dit verplichte telewerk? Is het een nuttig instrument dat files kan oplossen of is het toch eerder omdat het moet door de Corona-crisis?
Starfish, specialist in analyse van HR-data, deed een analyse van de tweets van de afgelopen drie weken (17 maart tot en met 8 april) die werknemers verstuurden in verband met thuiswerk en telewerk. In totaal ging het om 623 tweets. Ze analyseerden hoe vaak die tweets positief of negatief waren en gingen ook dieper in op de inhoud van de tweets. Daaruit stelden ze een top 3 samen van voor-en nadelen op van thuiswerk en telewerk in tijden van Corona.
Meer dan 2 op 5 tweets over thuiswerk is negatief…
Het plotse telewerk zorgt niet enkel voor euforie. Dat valt duidelijk af te leiden uit de sentiment-analyse van de tweets. De negatieve tweets over telewerk en thuiswerk (41%) zijn licht in de meerderheid in vergelijking met de positieve tweets (36%). 23% van de tweets is neutraal en heeft dus geen expliciete positieve of negatieve toon.
… maar de impact van specifieke Corona-context is groot
Uit de diepere analyse bleek wel dat die negatieve trend heel erg versterkt wordt door de specifieke context van deze Corona-crisis. Het telewerk en thuiswerk zelf wordt vaak positiever beoordeeld. Het zijn de beperkingen door ‘Corona’ die ervoor zorgen ervoor dat de toon negatiever is. Door dergelijke analyses binnen de eigen muren te doen, zullen bedrijven belangrijke pijnpunten binnen hun eigen werking kunnen wegwerken. Enkel op die manier kunnen bedrijven van thuis- en telewerk een structurele meerwaarde maken voor werknemer én werkgever.
De top 3 voor- en nadelen volgens de twitter-analyse
Naast het algemene gevoel is het natuurlijk interessant om precies te weten wat de belangrijkste voor- en nadelen zijn die we via de tweets aan thuis- en telewerk linken.
Aan de positieve zijde hebben werknemers voornamelijk het gevoel dat ze op verschillende manieren ‘tijd’ winnen door thuis te werken. Aan de negatieve kant is het opvangen van de kinderen in combinatie met werken de grootste frustratiefactor. Dat is misschien weinig verrassend. Maar de tweede frustratiefactor verrast misschien wel. Hieronder gaan we op de drie grote pluspunten en de drie grote minpunten dieper in.
De drie belangrijkste voordelen van thuiswerk
De onderstaande ‘groene wordcloud’ geeft een goed beeld van de belangrijkste voordelen die mensen in hun tweets vermeldden. We gaan onder de afbeelding dieper in op de drie belangrijkste voordelen die uit de analyse van de tweets kwam.
1. Tijd besparen
Tijd. Dat is met voorsprong het voordeel dat het belangrijkste voordeel naar boven komt in de tweets over telewerk. In de eerste plaats de tijd die normaal ‘verloren’ geraakt tijdens het pendelen tussen thuis en werk. Maar ook de tijd tijdens het werk zelf vullen we opvallend productiever in. Er zijn met andere woorden vaak minder prikkels die hen afleiden (telefoon, collega’s die hen storen, mensen die babbelen, etc.). De tijd die nu vrijkomt investeren we op basis van de analyse van de tweets in samenzijn met het gezin of extra beweging.
2. Flexibiliteit
Een tweede grote voordeel dat naar boven komt is de flexibiliteit om de werkdag in te vullen volgens persoonlijke voorkeur. Bijvoorbeeld het zelf kunnen indelen van je dag blijkt een groot voordeel te zijn. Maar ook het werken in pyjama of de eigen muziek kunnen kiezen waar je naar luistert tijdens het werk blijkt verschillende werknemers te bekoren. Ook de flexibiliteit om te pauzeren wanneer je wil, vinden we blijkbaar een meerwaarde. Al heeft dat blijkbaar ook impact op ons eetgedrag. Sommigen eten opvallend meer nu ze thuiswerken.
3. Economie & ecologie
Op een gedeelde derde plaats komen economie en ecologie. Weliswaar op een ruime afstand van ‘tijd’ en ‘flexibiliteit’. Verschillende mensen zijn blij dat ze via telewerk ervoor kunnen zorgen dat de economie toch enigszins blijft draaien. Ook de positieve ecologische impact (bijvoorbeeld minder uitstoot door autoverkeer) vermelden verschillende mensen als een voordeel van het verplichte telewerk.
De drie belangrijkste nadelen van thuiswerk
Het plotse telewerk zorgt zoals gezegd niet enkel voor euforie. We zetten de drie belangrijkste nadelen onder de rode ‘wordcloud’ op een rijtje.
1. Gezin
De combinatie werk-gezin blijkt in deze tijden duidelijk het grootste nadeel. In de meeste gevallen gaat het om de combinatie werk en de verplichte opvang met kinderen. Verschillende werknemers worstelen hiermee en uiten op Twitter hun frustratie. De verschillende tweets tonen aan wat binnen de literatuur al langer geweten is; werken combineren met de opvang van kinderen is geen productieve manier van thuiswerken. Als we als ondernemer thuiswerk willen stimuleren, moeten we daar dus zeker rekening mee houden.
2. Collega’s
We missen onze collega’s. Het praatje aan de koffiemachine, samen een project uitwerken, zelfs de flauwe moppen van die éne collega. We missen het allemaal. Nu we verplicht zijn tot telewerk, ervaren we hoe belangrijk het sociaal contact met de collega’s is. Videocalls zijn een pleister op de wonde, maar vervangt niet het ‘real life’ contact op de werkvloer.
Dit is misschien voor velen een verrassing. Toch blijkt uit eerder onderzoek van Starfish dat het intensieve en diverse contact met collega’s een belangrijk aspect is voor veel werknemers en zelfs een belangrijke bescherming kan zijn tegen burn-out. (Als je hier meer over wil weten, aarzel niet om ons te contacteren.)
Ook hier zijn uiteraard oplossingen, denk maar aan het virtueel koffiemoment met de collega’s of zelfs een virtuele drink op vrijdagnamiddag voor het weekend. Het zal alleszins belangrijk zijn om bij het handhaven van thuiswerk in de toekomst, rekening te houden met dit sociale aspect. Uit ander onderzoek blijkt dat een een eerste kennismaking in een fysieke context ervoor zorgt dat we digitaal overleg nadien positiever ervaren. Iedereen fysiek samenbrengen bij bijvoorbeeld het begin van een project is dan ook een must die aan deze behoefte een antwoord biedt.
3. Internetverbinding
De laatste factor die voor frustratie zorgt is de internetverbinding. Onverwachte werken aan het internet, beperkte abonnementen van internet die door intensief gebruik overschakelen op trager internet, onverwacht uitvallen van internet, … Het zijn allemaal zaken die het telewerken niet gemakkelijker maken. En wat te denken over de tweet die vermeldde dat de computer defect is, maar niet hersteld kan worden wegens geen computerwinkels in de buurt die geopend zijn.
Waarschijnlijk is dit een minpunt dat het “gemakkelijkst” kan opgelost worden door de werkgever, namelijk door een degelijk internetabonnement te voorzien voor mensen die regelmatig thuiswerken. Daarbij mogen veilige internetverbindingen niet zorgen voor tragere verbindingen; ook dat zal een belangrijk aandachtspunt worden als we bij de afbouw van de lockdown thuis- en telewerk systematisch willen gaan inbouwen.
Aanpak data-analyse
We analyseerden de Nederlandstalige tweets van de periode 17 maart tot en met 7 april met de hashtags telewerk of thuiswerk. In totaal ging het om 623 tweets. De tweets van bedrijven en organisaties in de vorm van reclame of contentmarketing werden uit de data gefilterd.
Bron: Starfish
Meer weten over efficiënte communicatie?
Bekijk dan zeker deze opleidingen:
Biografie
Jeroen Naudts is managing partner van Starfish Consultancy en zelfstandig adviseur strategische communicatie. Hij begeleidt organisaties op vlak van interne en externe communicatie en levert kristalheldere inzichten in HR-data die organisaties voorsprong geven op hun concurrenten. Hiervoor kan hij rekenen op meer dan 15 jaar praktijkervaring bij o.a. provincie Antwerpen, SD Worx en Publiek Centraal. Daarnaast is hij onderzoeker en lector aan de opleiding communicatiemanagement van de Arteveldehogeschool (Gent). Daarbij ligt de focus van zijn onderzoek op digitale media en strategie.
