Zelf aan het stuur met zelfleiderschap

Kim Hilgert over zelfleiderschap

Op dinsdag 11 oktober 2022 vindt het jaarlijks Assistants@Work Congres plaats: een dag vol leerrijke workshops, networking én plezier.

Kim Hilgert, trainer bij Tryangle en gastdocent bij NCOI Learning, zorgt die dag voor inspiratie. Ze geeft een workshop over zelfleiderschap. Met een aanstekelijke energie en sprekende voorbeelden, daagt ze jou uit om in de spiegel te kijken. Wij spraken met haar over hoe je dat doet: zelf aan het stuur zitten van je gedachten, emoties en gedrag.

“We moeten zoveel ballen in de lucht houden dat we die van zelfleiderschap vaak als eerste vergeten. Het levert je nochtans veel gemoedsrust en vertrouwen op.”
Kim Hilgert

Een nieuwe routine

Wat betekent self-leadership of zelfleiderschap voor jou?

Zelfleiderschap is de basis van leiderschap. In een enge betekenis kan je dat interpreteren als jezelf kunnen beheersen. Maar je kan ook veel verdergaan. Door zelfleiderschap kan je zicht krijgen op wat jouw levensdoel is en de dingen die je onderneemt daarop afstemmen, zowel privé als professioneel.

Het begint met het beheersen van je emoties, gedachten en gedrag en brengt je uiteindelijk dichter bij jouw intentie en zingeving. Ook op je werk moet je eerst zelf goed weten wie je bent en waarom je iets doet, vooraleer je je plaats kan innemen in een team en constructief kan samenwerken.

Daarom is het belangrijk om je waarden in kaart te brengen zodat je die in de praktijk kan omzetten. Alleen loopt het daar wel eens fout. Wanneer iemand respect als kernwaarde opgeeft maar zijn collega’s niet laat uitspreken bijvoorbeeld. Dan blijft die waarde een lege doos. Daarom probeer je bij zelfleiderschap het gedrag te stellen dat je ook wilt ontvangen van anderen. En daarvoor heb je feedback nodig. Het is niet zo dat je dit alleen doet, zelfleiderschap creëer je in interactie met de buitenwereld.

De deelnemers zullen op het congres een voorproefje krijgen. Maar ik neem aan dat self-leadership een dagelijkse discipline is die je moet trainen?

Een nieuwe routine creëren vraagt inderdaad tijd en aandacht. En het is niet altijd makkelijk om dat vol te houden. Want er zijn zoveel afleidende factoren in ons leven, zoveel verschillende ballen die we in de lucht moeten houden. En die bal van het zelfleiderschap laten we vaak als eerste links liggen. Van zodra ons werk, de kinderen, onze partner… in orde zijn, hebben we heel misschien tijd over om aan onszelf te werken. En dat is jammer want je gedrag veranderen vraagt om dagelijkse oefening en af en toe eens de mist in gaan.

Het is een kwestie van discipline en de focus houden op je einddoel, zonder je te hard te fixeren op een berg die onmogelijk lijkt te beklimmen. Je kan je beter beperken tot één realistisch doel en dit opdelen in tussenstappen. Anders houd je het niet vol en is de frustratie nog groter.

“Zelfleiderschap doe je niet alleen ,maar creëer je in interactie met de buitenwereld”
Kim Hilgert

Wat kan deze inspanning je opleveren?
Meer gemoedsrust. Omdat je dichter bij jezelf komt en jouw waarden en doelstellingen helderder worden. Dat zorgt voor veel meer comfort in je dagelijks leven. Niet meteen, want wanneer je aan het oefenen en leren bent, is het verdorie hard werken.
Maar wanneer je zelfleiderschap onder de knie hebt en je weet waarvoor je staat, raak je ook minder gefrustreerd in samenwerkingen met anderen. Dat zelfvertrouwen voelen collega’s bij jou ook aan, waardoor ze weten wat ze je kunnen vragen en wat niet.

Dienend maar ook assertief

Jouw aanpak staat voor learning-by-doing, authenticiteit en fun. Hoe vertaalt dat zich naar deze workshop?
Ik zal deelnemers zachtjes een eind op weg zetten naar die zelfreflectie. Door vragen te stellen, nodig ik hen uit om in de spiegel te kijken. Wat loopt al goed en op welk gebied kan je nog groeien?

Na een klein stukje theorie met de basisprincipes, wil ik hen vooral meenemen in mijn verhaal. Zodat je na de workshop inziet wat een mogelijke eerste stap is om je leven en dat van je collega’s aangenamer te maken.

Ik gebruik veel voorbeelden, die zijn sprekender dan een theoretisch model. Wanneer iedereen naar huis gaat met een aantal actiepunten waarmee ze aan de slag kunnen, heb ik mijn doel behaald.

Wat zouden valkuilen op het werk kunnen zijn specifiek voor assistants?
Assistants hebben een rol die tweeledig is. Enerzijds staan zij ten dienste van een persoon, team of organisatie. Ze krijgen opdrachten en doelstellingen die ze moeten volbrengen. Aan de andere kant merken we dat assistants vaak veel verantwoordelijkheid krijgen. Dat is goed voor hun werkgeluk maar het vraagt van hen misschien vaardigheden die nog niet helemaal ontwikkeld zijn.

Binnen die dienende job is het belangrijk om je grenzen af te bakenen. Het is niet omdat je een assistant bent, dat je om tien uur ’s avonds als een knipmes moet rechtveren omdat je leidinggevende iets vraagt. Binnen duidelijke krijtlijnen moeten assistants autonomie kunnen krijgen en daarbij is durven communiceren over wat kan en wat niet heel belangrijk.

“Als assistant is het belangrijk om te durven communiceren en je grenzen aan te geven.”
Kim Hilgert

Assistants hebben net als iedereen een bijzonder werkjaar achter de rug. Hoe creëer je werkgeluk in zo’n omstandigheden?
Het kernwoord is connectie. Je moet in verbinding blijven met je team en organisatie. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid.

Leidinggevenden moeten beschikbaar zijn en proactief polsen naar hun medewerkers. Maar in het verhaal van zelfleiderschap is het als werknemer ook je morele verplichting om aan te geven wanneer iets niet goed loopt. Als één van de partijen dat niet doet, dan drijf je uit elkaar.

De sleutel is om een juiste mix te zoeken tussen formeel en informeel contact. Nu we weer stilletjes aan naar de werkvloer terugkeren, zullen we weer meer contact hebben met collega’s. Maar het blijft een aandachtspunt om oog te hebben voor elkaar, op de werkvloer én van thuis uit.

Hoop en goesting

Het congres start met een keynote van Leo Bormans over hoop en optimisme. Wat betekenen die woorden voor jou op dit moment?
Ik heb een gevoel van hoop op twee vlakken. Enerzijds denk ik: laat ons maar terug een beetje een normaal leven krijgen. Maar tegelijkertijd hoop ik dat wat we geleerd hebben de voorbije periode, niet meteen overboord gooien. We hebben met z’n allen bewezen dat thuiswerk heel productief en efficiënt kan zijn. Bij veel bedrijven kwam er volop aandacht voor het mentale welzijn van medewerkers. Het zou zonde zijn om nu weer full time naar kantoor te gaan en de well being programma’s over de haag te gooien. Het is vervelend geweest, we hebben allemaal op ons tandvlees gezeten maar tegelijkertijd brengt zo’n breuklijn hopelijk ook blijvende verandering.

Kijk je weer uit naar een live congres?
Ja, absoluut! Door de technologische mogelijkheden heb ik heel wat online kunnen doen, meer dan dat ik op een dag live zou kunnen. Maar het is plezant om weer van mens tot mens te kunnen praten en reacties te kunnen inschatten.

Ik merk ook dat mensen weer blij zijn om buiten te komen. Voor de coronaperiode merkte ik een beetje congresmoeheid. Nu is er terug enthousiasme bij deelnemers. En ook als trainers voelen we die drive. Yes, we mogen terug!