Sinds 1 september zijn werkgevers verplicht om een risicoanalyse uit te voeren tegen stress op de werkvloer. Hoe pakt u dit het best aan?
Een driestappenplan tegen stress op de werkvloer? “Dat bestaat niet”, zegt Susie Verstuyft, consulent stressmanagement bij Attentia. “Elk bedrijf is anders. Stress te lijf gaan in een kmo is een ander paar mouwen dat een preventiebeleid opzetten bij een multinational.”
Toch raadt ze alle organisaties, groot en klein, aan om te beginnen met een audit. “Welke maatregelen zijn er al genomen, welke opleidingen al gevolgd, wie houdt er zich met de materie bezig? De evaluatie daarvan is een goede basis om op verder te bouwen.”
In veel organisaties gebeurt er volgens Susie Verstuyft immers al heel wat tegen stress, maar vaak op een versnipperde manier: opleidingen over people management, over communicatie, managementtrajecten, advies over gezond eten en gezond leven… Een klein werkgroepje met een aantal sleutelfiguren kan die initiatieven in kaart brengen.
Wat zegt de top?
Zelf legt ze haar oor altijd eerst te luister bij de toplaag van een organisatie. “Hoe staat de directie tegenover stress? Sommigen vegen dat simpelweg onder de mat. Daartegenover staan de bedrijfsleiders die zich erg bewust zijn hun sociale rol.”
Wie dat niet is, moet gesensibiliseerd worden. “Een stressbeleid moet gedragen worden door de directie, anders heeft het weinig tot geen zin”, weet Susie Verstuyft. “Wat je niet wilt, is dat werknemers gedwongen worden om workshops te volgen met het gevoel dat hun leidinggevenden er niet echt in geloven en dat alles bij het oude zal blijven.”
Ze is er zich van bewust dat de bedrijfstop vaak pas aandacht besteedt aan stresspreventie als het duidelijk wordt dat stress een te grote kost wordt. “Of als er rond hen collega’s uitvallen met een burn-out. Dat opent ook de ogen.”
Wie doet wat?
In de praktijk probeert ze dat besef te verzilveren in een engagement van de directie. “Dat is een win-winsituatie. De directie engageert zich om medewerkers te ondersteunen en tegelijk vraagt ze aan de werknemers om bij te dragen tot een positief klimaat op de werkvloer.”
Om een stressbeleid zicht- en voelbaar te maken, is het nuttig om een protocol op te stellen, adviseert Susie Verstuyft. “Dat is een handleiding die ervoor zorgt dat iedereen perfect weet wat ze moeten doen of waar ze terechtkunnen met vragen of meldingen van stress, zowel van zichzelf als van collega’s.
In zo’n protocol staat bijvoorbeeld wat de rol van de leidinggevende is als die opmerkt dat een collega zich vaak niet goed voelt of dikwijls vermoeid is. “Dat zijn tekenen van presenteïsme, wat net zo grondig aangepakt moet worden als absenteïsme”, aldus Susie Verstuyft.
Indicatoren in de gaten houden
De personen die medewerkers hierbij kunnen helpen, zijn divers: van vertrouwenspersonen over stressconsulenten tot HR business partners en externe diensten. “Het hangt ervan af hoe groot de organisatie is en hoe goed direct leidinggevenden onderlegd zijn in deze materie”, zegt Susie Verstuyft.
Ze beklemtoont het belang van teamleiders in het detecteren van stress op de werkvloer. “Goede people managers hebben daar oog voor, net zoals een bedrijf welzijnsindicatoren zoals absenteïsme van de verschillende teams in de gaten kan houden. Worden er afwijkende waarden genoteerd, dan kan er snel ingegrepen worden, in de eerste plaats door met de teamverantwoordelijke te bespreken wat er aan de hand kan zijn.”
Voorbode van burn-out
De verplichte risicoanalyse die onder andere de werkbelasting van medewerkers meet, is voor elk bedrijf een waardevol instrument in de strijd tegen stress. “Werkgevers komen niet alleen te weten hoe werknemers denken over werkgerelateerde risicofactoren zoals gebrek aan inspraak, werkdruk, onduidelijkheid en gebrek aan sociale steun, maar ook hoe ze zich voelen”, aldus Susie Verstuyft.
Deze risicoanalyse geeft een duidelijk beeld van de herstelnood in een organisatie. “Dat zegt op wetenschappelijke basis iets over hoe overwerkt en overspannen medewerkers zich voelen en is ook een goede voorbode van een aanstormende burn-out.”
Susie Verstuyft is consulent stressmanagement bij Attentia.
Meer weten over de nieuwe wet op de psychosociale risico’s?
De opleiding ‘De nieuwe wet op de psychosociale risico’s’ doet het preventiebeleid psychosociaal welzijn uit de doeken en gaat dieper in op wetgeving, verplichtingen, opzet en implementatie.
Meer weten over hoe u een stressbeleid opzet?
Tijdens de workshop ‘Een stressbeleid opzetten’ leert u hoe u beleidsmatig stress voorkomt en het engagement van uw medewerkers verhoogt.
Ontdek de resultaten van het stress-onderzoek dat Kluwer Opleidingen afgelopen zomer liet uitvoeren door onafhankelijk onderzoeksbureau IVOX.
Keep the fire burning
Voorkomen van stress en burn-out kan. Op voorwaarde dat we onze carrières beter sturen en in handen nemen. En dat organisaties de juiste werkomgevingen creëren. Dat is een verantwoordelijkheid van iedereen: professionals, leidinggevenden, preventieadviseurs en hr-specialisten.
Kluwer zet u op weg met de juiste opleidingen: Well@Work
