
De stille kracht van assertiviteit op de werkvloer
Assertiviteit wordt vaak ten onrechte gezien als hardheid of dominantie. In werkelijkheid draait het om duidelijk én respectvol communiceren. Voor leidinggevenden is dat geen “nice to have”, maar een essentiële vaardigheid. Wanneer je als leider je eigen grenzen helder aangeeft én rekening houdt met die van anderen, creëer je rust, vertrouwen en duidelijkheid binnen je team.
Het verschil tussen assertief, agressief en passief gedrag
Assertief gedrag is het evenwicht tussen jezelf uitdrukken en luisteren naar anderen. Dat maakt het fundamenteel verschillend van agressief gedrag, waarbij je over de grenzen van anderen heen gaat, en van passiviteit, waarbij je jezelf tekortdoet om de ander niet voor het hoofd te stoten.
Een assertieve leider:
- formuleert verwachtingen op een duidelijke manier;
- laat geen onduidelijkheid bestaan over prioriteiten;
- creëert openheid voor overleg, zonder de verantwoordelijkheid te verliezen.
Waarom assertieve leiders meer vertrouwen creëren
Leiders die assertief optreden, stralen authenticiteit en betrouwbaarheid uit. Medewerkers voelen dat hun stem gehoord wordt, maar weten ook waar de grenzen liggen. Dit schept duidelijkheid en voorkomt frustratie.
Bovendien:
- krijgen medewerkers sneller feedback die hen helpt groeien;
- worden conflicten vroegtijdig benoemd (en dus sneller opgelost);
- nemen medewerkers zelf meer verantwoordelijkheid, omdat het kader helder is.
Resultaat? Een teamcultuur waarin respect en open communicatie centraal staan.
Praktische tips om je assertiviteit te versterken
1. Gebruik “ik-boodschappen”
Vermijd beschuldigingen of veralgemeningen. Zeg niet “Jij luistert nooit”, maar “Ik merk dat mijn vraag de vorige keer niet opgevolgd werd, dat maakt dat ik minder goed kan plannen”.
2. Geef grenzen duidelijk aan
Grenzen stellen is niet onvriendelijk, het is noodzakelijk. Laat weten wat haalbaar is en waarom.
3. Leer nee zeggen
Een constructieve “nee” komt met een alternatief of uitleg (“Ik kan dit vandaag niet doen, maar morgen om 10u wel”). Zo blijf je behulpzaam én realistisch.
Typische valkuilen voor leidinggevenden
Zelfs ervaren leidinggevenden trappen soms in klassieke valkuilen:
- Te snel met een oplossing komen, waardoor medewerkers zich niet gehoord voelen.
- Problemen uitstellen, waardoor kleine knelpunten uitgroeien tot grote conflicten.
- Kordaat optreden zonder toelichting, waardoor het team jouw stijl als dominant ervaart.
- Assertiviteit vraagt dus niet enkel moed, maar ook zelfinzicht en oefening.
Bron: Expert Academy en Leidinggeven.com
Ontwikkel je assertiviteit met een gerichte opleiding
Assertief leidinggeven leer je niet uit een boek, je hebt oefening, feedback en concrete tools nodig. Net daarom ontwikkelden we enkele praktijkgerichte trainingen waarin je deze vaardigheden versterkt:
- Assertiviteit als leidinggevende
Een tweedaagse opleiding boordevol intensieve oefeningen waarmee je grenzen leert afbakenen, duidelijk communiceert en je visie uitspreekt zonder weerstand op te wekken. - Effectief communiceren als leidinggevende
Focus op jouw communicatiestijl. Je leert boodschappen afstemmen op je medewerker, constructieve feedback geven en moeilijke gesprekken met zelfvertrouwen voeren. - Peoplemanagement basisopleiding
Een vierdaagse opleiding die je de volledige cyclus van leidinggeven leert hanteren. Van feedback en coaching tot het oplossen van conflicten.
Wil je sterker en authentieker leidinggeven? Dan biedt één van deze opleidingen precies de ondersteuning die je nodig hebt.