Belgische bedrijven kunnen een voorsprong nemen bij de implementatie van AI

Interview met Thierry Geerts, digitaal expert en CEO van BECI (de Kamer van Koophandel van Brussel)

De titel van je keynote is ‘Hoe AI ons meer mens maakt’. Voor veel sceptici klinkt dat contradictorisch. Hoe wil je hen overtuigen?

AI lijkt een revolutionaire technologie, het verbaast me niet dat de mens met zijn conservatieve genen daar sceptisch tegenover staat. Maar ik kan alleen maar duiden wat die technologie precies is en enkele mythes ontkrachten. Artificiële intelligentie gaat drie dingen voor ons doen: ons dagelijks leven makkelijker maken, bedrijven efficiënter doen functioneren en een aantal grote problemen oplossen. Een praktisch voorbeeld in ons dagelijks leven, is het beantwoorden van e-mail. Niemand vindt het leuk om uren aan een stuk e-mails te beantwoorden maar we kunnen niet meer zonder die communicatie. Vandaag kan je met AI 30 procent tijd besparen door e-mails op een pre-geautomatiseerde manier te beantwoorden. Een ondernemer kan op die manier op tijd naar huis om tijd met familie door te brengen. Als dat niet menselijk is, dan weet ik het ook niet.

Ik geef graag een tweede voorbeeld dat de bouwsector efficiënter maakt. Wanneer je vandaag een huis bouwt, heb je vaak 30 procent kosten aan dingen corrigeren die niet goed gedaan werden. Dat komt omdat de coördinatie van zo’n werf een complex gegeven is waarbij je rekening moet houden met veel factoren en mensen. Dat is de perfecte materie voor artificiële intelligentie. Je maakt een digital twin (een realtime virtuele simulatie van de werkelijkheid) van zo’n werf waardoor je meer controle krijgt. AI linkt de informatie van je bedrijf met die van je klanten, leveranciers en externe gegevens zoals het weer en verkeer. Een werfleider maakt dan een analyse van deze gegevens om de juiste beslissingen te nemen zodat alles binnen timing en budget past.

Een derde voorbeeld is het verbeteren van borstkankeronderzoek. We hebben in België de beste artsen van de wereld en toch krijgt 1 op 3 een foute diagnose bij een mammografie door een radioloog. Zo’n analyse is nu eenmaal ingewikkeld. Bij Google hebben we met AI 100 000 mammografieën geanalyseerd en het foutenpercentage gereduceerd van 34 naar 2 procent. Dat enorm verschil kunnen we dus maken in de gezondheidszorg!

Op welke manier kunnen Belgische bedrijven hierin een voorsprong nemen?

Het is te laat om kampioen te worden in de ontwikkeling van AI maar we kunnen wel een voorsprong nemen bij de implementatie ervan. Wij hebben Excel ook niet uitgevonden maar gebruikers doen er wel fantastische dingen mee. Artificiële intelligentie kunnen we beschouwen als een soort mega Excel die niet enkel op financieel vlak maar op alle vlakken processen verbetert. Dat vraagt gewoon een houding van: let’s do it! Alle excuses dat AI Amerikaans is en gevaarlijk, die moeten we laten varen. Het is niet meer dan een tool die je verder helpt.

Wanneer jij als bedrijf de boot afhoudt en een ander bedrijf 30 procent efficiënter wordt door het gebruik van AI, dan heb je pas een probleem. Het voordeel is dat we aan het begin zijn van die transformatie die tien of twintig jaar zal duren en dat vijftig procent van de bedrijven de technologie al gebruikt, al is het onbewust. Maar om als bedrijf te blijven bestaan, moet je je wel bewust zijn van die sense of urgency. In België hebben we de boot gemist met de e-commerce, die van AI mogen we niet laten varen.

In België hebben we de boot gemist met de e-commerce, die van AI mogen we niet laten varen.

Hoe introduceer je die technologie in je bedrijf en bij je medewerkers?

Er zijn verschillende factoren, opleiding is daar zeker een deel van. Toen elektriciteit werd geïmplementeerd in onze bedrijven, hebben we mensen ook uitgelegd dat ze hun vinger niet in het stopcontact mogen zetten. We lachen daar nu mee maar er zijn miljoenen doden geweest aan elektrocutie omdat mensen niet wisten dat elektriciteit gevaarlijk is. Met de komst van AI, moeten we medewerkers ook wijzen op het belang van cybersecurity.

Ik zie drie dingen die een bedrijf onmiddellijk kan doen. Dat is allereerst AI tools meteen inzetten. Dat vraagt geen grote investeringen, wel begeleiding. Ten tweede moet men de energie die er op de werkvloer is capteren. Zo zullen er zeker medewerkers zijn die hier graag mee aan de slag willen. Daarnaast moet er vanuit de CEO en raad van bestuur een transformationeel project worden opgezet voor de implementatie van AI. De verandering moet zowel bottom-up als top-down gebeuren. Dat vraagt tijd, middelen en geloof in de technologie die overal zal binnensijpelen. 90 procent van de mensen gebruikt AI vandaag, bijvoorbeeld met Google Translate of Waze. Besef dus als leidinggevende wat er al aan de gang is en neem iedereen mee in dat verhaal. Al moet je natuurlijk niet alleen op AI inzetten. Toen ChatGPT eind 2022 in de markt werd gezet, werd het einde van de wereld en de arbeidsmarkt aangekondigd. We zijn nu anderhalf jaar verder en ik denk dat de impact op ons leven nogal mee valt. Maar je moet er wel mee beginnen!

In jouw boek ‘Homo digitalis’ schrijf je dat de technologie niet negatief maar neutraal en dat het aan ons is om ermee om te leren gaan. Maar is de mens klaar om AI op een ethische manier te gebruiken?

De mensheid heeft altijd technologie ontwikkeld en parallel daarmee de gevaren ontdekt. Marie Curie die nucleaire technologie beschreef, stierf zelf aan straling omdat ze niet wist dat het gevaarlijk was. Het voordeel aan de AI-revolutie is dat we heel snel de gevaren kunnen inschatten. We hebben nu al een AI-wet, dat is ontzettend snel. Moest er een algemeen orgaan zijn dat de mensheid controleert, zou het zin hebben om AI te vertragen om alles onder controle te hebben. Maar dat is nu eenmaal niet zo.

We moeten in Europa dus even snel zijn als de rest van de wereld, anders hinken we economisch en maatschappelijk achterop. En natuurlijk zal AI hier op een andere manier ontwikkeld en geïmplementeerd worden en dat is goed. AI kan je gebruiken voor een controlestaat zoals China of voor bewapening zoals Rusland, dat is geen goed idee. We hebben dus meer dan ooit democratie nodig.

Hoe zet ik als leidinggevende de juiste digitale tools ter beschikking van de juiste mensen om zo mijn medewerkers en klanten gelukkig te maken?

Zelf zwaaide je dit jaar af als country manager van Google Belgium om aan de slag te gaan als CEO van BECI, de Kamer van Koophandel van Brussel. Welke rol zal AI daar spelen?

De Kamer van Koophandel biedt een ondersteunende functie voor Brusselse bedrijven maar vertegenwoordigt de bedrijven ook op politiek vlak. Maar ik merkte bij mijn aankomst dat het thema van artificiële intelligentie in de politiek bijna niet leeft. Dat is toch hallucinant nu we in een belangrijke transformatie zitten als maatschappij. Thema’s als mobiliteit, inflatie, index en energie staan wel op de agenda. Maar één van de oplossingen, namelijk AI, komt niet aan bod! Ik heb dus meteen aan de mensen die de regeringsvorming negotiëren gezegd dat BECI wil dat AI naar voren wordt geschoven als één van de antwoorden. En langs onze kant moeten we ervoor zorgen dat de Brusselse bedrijven mee zijn in dat verhaal.

Het congres heet ‘Management of Tomorrow’. Wat heeft het leiderschap van de toekomst vooral nodig?

Meer menselijkheid. Management is gecreëerd in het industrieel tijdperk om ieders taak in het geheel te controleren. Dat was toen misschien nodig maar het heeft ons niet gelukkig gemaakt. De echte rol van een manager is niet de baas spelen maar een coach zijn. Hoe zet ik als leidinggevende de juiste digitale tools ter beschikking van de juiste mensen om zo mijn medewerkers en klanten gelukkig te maken? Dat moet de vraag zijn. Oké, op het einde van de rit wil ik daar ook winst mee maken. Maar dat zou een resultaat moeten zijn van de juiste dingen doen, geen doel op zich. Winst mag niet ten koste gaan van je medewerkers, je klanten of de planeet. Dat vraagt om een andere mindset want sommige bedrijven zijn blijven steken in dat industriële tijdperk. Daarom spreek ik over een vierde industriële revolutie die niet alleen nieuwe tools inzet maar ook het management van het bedrijf aanpast.