IFRS in de praktijk – interview met docent Serge Pattyn (deel 1)
In een wereld waar transparante financiële verslaggeving steeds belangrijker wordt, biedt een grondige kennis van het internationale raamwerk IFRS (International Financial Reporting Standards) een belangrijke meerwaarde voor elke financiële professional. Om die reden organiseert NCOI twee diepgaande opleidingen: de Basisopleiding IFRS – Level 1 en de Advanced IFRS – Level 2.
Serge Pattyn, bestuurslid bij EFRAG en docent bij NCOI, legt in dit tweedelige interview uit waarom deze internationale verslaggevingsstandaard cruciaal is – ook voor Belgische KMO’s.
Benieuwd naar zijn visie en inzichten? We legden hem alvast 5 vragen voor …
In het eerste deel van dit interview peilen we naar het belang van de kennis rond IFRS voor de financial professional.
Waarom financiële professionals vandaag vertrouwd moeten zijn met IFRS-praktijk
1. Wat zijn volgens jou de belangrijkste redenen waarom financiële professionals vandaag vertrouwd moeten zijn met IFRS, zelfs als hun organisatie (nog) niet verplicht is om deze internationale Standaarden toe te passen?
Veel mensen zien IFRS als dat technisch uiterst complexe raamwerk uitsluitend bedoeld voor de grote beursgenoteerde concerns van deze wereld. Logisch gevolg van dit gigantische misverstand is dat IFRS dus op geen enkele manier relevant kan zijn voor bijvoorbeeld een Belgische KMO.
Weet echter dat er groepen zijn die naast het Belgische boekhoudkader bewust kiezen voor een op IFRS gestoelde “alternatieve” jaarrekening. Daar kunnen goede redenen voor zijn:
- De groep is bijvoorbeeld internationaal actief en wil in al zijn vestigingen dezelfde boekhoudtaal spreken.
- Of de groep wil aan zijn financiële rapportering wat meer uitstraling geven door bedrijfs-financieel een meer getrouwe jaarrekening op te maken.
Want eerlijkheidshalve, op dat vlak scoort de Belgische jaarrekening uitermate pover. Niet zo wanneer IFRS als boekhoud- en rapporteringskader geïmplementeerd wordt.
De financiële rapportering naar een hoger niveau tillen kan om diverse redenen ook als een opportuniteit gezien worden.
Zo kan een op IFRS gestoelde rapportage helpen
- bij contacten met internationale leveranciers, klanten of potentiële partners;
- om internationaal krediet op te halen om verdere groei te realiseren;
- om nieuwe aandeelhouders aan boord halen, of in het kader van een geplande beursgang.
“Goede financiële rapportering wordt binnen het IFRS-kader als cruciaal beschouwd. Het doel is namelijk om de gebruikers van de jaarrekening op getrouwe wijze te informeren over de performantie en de financiële toestand van de onderneming.”
— Serge Pattyn
Maar om geïnteresseerden gerust te stellen (en niet af te schrikken): IFRS gaat over accountancy en daarbij aansluitend en minstens zo belangrijk: (goede) financiële rapportering. Vooral dat laatste element is veel meer uitgesproken dan bijvoorbeeld in Belgian GAAP. Uiteraard verwijst de Europese Accounting Directive naar de idee van getrouw beeld, de vergelijkbaarheid van de cijfers etc. Maar het opzet om goede en transparante bedrijfs-financiële informatie aan te leveren is in Belgian GAAP toch minder uitgewerkt dan in IFRS. Goede financiële rapportering is binnen het IFRS kader cruciaal. Het doel is namelijk om de gebruikers van de jaarrekening op getrouwe wijze te informeren over de performantie en de financiële toestand van de onderneming.
Typische misvattingen of struikelblokken in de IFRS-praktijk
2. In de basisopleiding IFRS Level 1 komen de fundamenten van de internationale verslaggeving aan bod. Wat zijn typische misvattingen of struikelblokken waarmee deelnemers daar geconfronteerd worden?
IFRS vs. Belgian GAAP
De voornaamste struikelblok is zonder enige twijfel de intellectuele gehechtheid aan het Belgische boekhoud- en rapporteringskader. Dat is ook logisch. Wanneer je sinds jaar en dag transacties op die manier in de boeken verwerkt en de jaarrekening zo opmaakt, dan geloof je uiteraard na een tijdje dat dit de enige en juiste manier is.
Maar niets is minder waar. Belgian GAAP is niét de enige manier om transacties in de boeken te verwerken en het Belgisch jaarrekeningschema is maar één manier om de toestand van de onderneming per jaareinde samen te vatten.
Wie die denkwijze durft loslaten, ontdekt nieuwe mogelijkheden voor rapportering.
IFRS en de reële waarde
Een ander typisch struikelblok is het gebruik van reële waarde in IFRS. Laat ons zeggen dat het gebruik van de reële waarde relatief standaard is voor wie IFRS toepast. Dat is soms vrij confronterend voor wie met Belgian GAAP vertrouwd is. Vooral m.b.t. de vraag in welke mate waardeschommelingen van bijv. een actief als performantie van de onderneming mogen gezien worden. Eerlijkheidshalve, de performantie van de onderneming inschatten, heeft inderdaad wat meer voeten in de aarde bij de toepassing van IFRS.
De lijst met verschil in aanpak in IFRS is finaal behoorlijk lang. Ik denk bijvoorbeeld ook aan
- hoe afschrijvingen en waardeverminderingen kaderen;
- de toepassing van principes rond uitgestelde belastingen;
- de idee om in principe alle leasecontracten op de balans in te schrijven en dus als financiële leasings te beschouwen…
Maar nogmaals, hier over nadenken laat je toe je horizonten te verbreden waarbij de ultieme vraag blijft: wat is het best in het kader van goede financiële rapportering? En trouwens, je weet vaak niet in welke werkomgeving je later ooit zal terechtkomen. Enige voorkennis van zaken kan dan best nuttig zijn.
Zoals Serge aangeeft, is het begrijpen van IFRS niet enkel een technische oefening, maar een manier om financiële informatie beter en transparanter te communiceren. In deel 2 van dit interview gaan we dieper in op de evoluties binnen IFRS, praktijkervaring en de concrete meerwaarde van de opleidingen. (naar deel 2 van het interview)
Over de docent – Serge Pattyn
Serge Pattyn is een ervaren docent en onder andere bestuurslid bij EFRAG, de Europese organisatie die namens Europa instaat voor het opvolgen van de IFRS Standaarden en de manier waarop deze zich ontwikkelen. Met tientallen jaren praktijkervaring inzake boekhouding en jaarrekening, financiële analyse en waardering van ondernemingen, weet hij als geen ander wat het IFRS raamwerk in de praktijk betekent en waar het een rol kan spelen en toegepast worden in de realiteit van bedrijven.
Over de opleidingen
Basisopleiding International Financial Reporting Standards – IFRS Level 1
Tijdens deze basisopleiding van 3 dagen krijg je een uitgebreide en praktische introductie van de meest courante IFRS Standaarden. Onontbeerlijke kennis als je professioneel in aanraking komt met internationale financiële rapportering en zeker als je zelf (al) betrokken bent bij de opmaak van op IFRS gestoelde (geconsolideerde) jaarrekeningen.
Advanced International Financial Reporting Standards – IFRS Level 2
Tijdens deze advanced opleiding van 2 dagen gaan we dieper in op enkele van de courante International Financial Reporting Standards (IFRS). Onontbeerlijke kennis als je professioneel in aanraking komt met internationale financiële rapportering en zeker als je zelf (al) betrokken bent bij de opmaak van op IFRS gestoelde (geconsolideerde) jaarrekeningen.
