Waarom je de middenmanager niet mag vergeten

Business & people management

Operationeel leidinggevenden worden vaak wat veronachtzaamd binnen een organisatie, zegt Ronny Frickx, trainer bij NCOI Learning. Tijdens twee decennia als COO ervoer hij hoe belangrijk de rol van de middenmanager is, maar ook hoe weinig er soms in wordt geïnvesteerd. Vandaag tracht hij als trainer andere organisaties voor die valkuil te behoeden.

Het verhaal is klassiek. Een medewerker die excelleert wordt gepromoveerd tot leidinggevende. En faalt. ‘Een expert die goed is in zijn of haar vak is daarom nog geen leider’, zegt Ronny Frickx. Zelf werkte hij twintig jaar bij Siemens Enterprise Communications, waar hij als ingenieur opklom tot COO.

Vandaag vindt hij het als trainer bijzonder interessant om met operationeel managers te werken. Voor NCOI Learning, maar ook in zijn eigen praktijk, begeleidt hij vaak mensen die net aan een leidinggevende functie beginnen.

De voornaamste taak van een leidinggevende is om medewerkers te laten groeien.
Ronny Frickx

‘Het voordeel van vooraf een training volgen is dat je op die manier grote fouten kunt voorkomen. Maar wie pas de stap naar training zet na een paar keer ergens tegenaan te zijn gelopen kan dan weer putten uit voorbeelden uit de praktijk. En dan blijft een trainingstraject vaak meer hangen. Het belangrijkste is dat je niet te lang wacht met hulp inroepen als het niet goed loopt.’

(Geen) expert

Beginnende leidinggevenden maken vaak een belangrijke denkfout, zegt Ronny Frickx. ‘Meestal komen zij vanuit een bepaalde expertise. Vaak gaan ze ervan uit dat ze die rol van expert moeten blijven opnemen naar hun medewerkers toe. Maar de voornaamste taak van een leidinggevende is om medewerkers te laten groeien en te begeleiden naar zelfstandigheid. En dat lukt het beste als mensen zelf naar oplossingen moeten zoeken.’

Dat loslaten is niet altijd makkelijk, weet hij: ‘Het gaat natuurlijk veel sneller als je zelf je kennis inzet om een probleem op te lossen. Maar op lange termijn is het wel de enige manier, tenzij je bereid bent altijd alles zelf te blijven doen.’

Het loont dus om als leidinggevende van bij het begin hierin te investeren. ‘Zoals in elk leerproces ben je eerst onbewust onbekwaam, besef je niet dat er dingen zijn die je verkeerd doet. Tijdens een training kan je bewust onbekwaam worden: je realiseert je dat je in bepaalde valkuilen trapt en wat de gevolgen daarvan zijn.

Bewust en bekwaam

Bij het proces om vervolgens bewust bekwaam te worden kunnen wij als trainer een grote rol spelen. Enerzijds reik je tools aan: hoe begeleid je je medewerkers naar zelfstandigheid? En anderzijds probeer je de leidinggevenden zélf te laten ontdekken wat voor hen werkt om niet in die val te trappen van alles zelf op te willen lossen.

Hoe concreter dat plan is, hoe groter de kans dat het lukt. In bepaalde situaties zal je als leidinggevende toch even je eigen expertise moeten inzetten, als de druk om snel resultaten te verkrijgen te groot wordt – maar als je dat bewust doet en nadien de draad weer oppakt, is dat ook oké.’

Als je die aanpak lang genoeg volhoudt, word je onbewust bekwaam: ‘Dan heb je je die houding eigen gemaakt, en hoef je er niet meer bij na te denken.’

Minder klagen

Een tweede aspect waar beginnende leidinggevenden vaak moeite mee hebben: hoe ga je om met verandering binnen de organisatie? Hoe begeleid je medewerkers daarin? In veel organisaties is dat een blinde vlek, volgens Ronny Frickx: ‘Ook bij het hoger management.’

‘Vaak gaat er bij een veranderingstraject heel veel aandacht naar het uitdenken van het nieuwe organigram, van de tools en de processen. Maar niet aan hoe je weerstand kan wegnemen en mensen meekrijgt. Er wordt ten onrechte vanuit gegaan dat de rest van de organisatie wel volgt en op heel korte termijn omschakelt.’

Operationeel leidinggevenden worden daarbij vaak wat over het hoofd gezien, vindt hij. ‘En dat is nu net het niveau binnen een organisatie waar de vertaalslag wordt gemaakt van strategisch naar praktisch. Als daar dan niet de nodige kennis zit om mensen te begeleiden zijn veranderingen gedoemd om te mislukken. En dan moeten er allerlei redmiddelen worden ingeroepen om de boel recht te trekken.’

Beter is het om op tijd te investeren in dat middenmanagement, die laag die het verschil kan maken. ‘Als trainer kunnen wij bijvoorbeeld helpen om tot bepaalde inzichten te komen. Bijvoorbeeld: in een organisatie gaat vaak veel energie naar klagen over beslissingen die boven het hoofd van de medewerkers genomen worden, maar waar ze wel een negatieve impact van ondervinden.

Maar als je inziet en accepteert, zéker als operationeel leidinggevende, dat bepaalde zaken nu eenmaal buiten je impactzone liggen, komt er energie vrij om binnen die nieuwe context te beginnen bouwen. Je kan ook leren hoe je medewerkers kan helpen om tot dat inzicht te komen.’

Stapje achteruit

Ronny Frickx heeft nog een laatste tip: ‘Al te vaak springen operationeel leidinggevenden van probleem naar probleem. Zet af en toe eens een stapje achteruit, om in kaart te brengen wat belangrijk is. Niet de grote strategie, wel het perspectief op iets langere termijn. Als bijvoorbeeld klantentevredenheid een belangrijk streefdoel is, wat zijn daarvoor dan de grootste hefbomen? En heb je daar meetpunten voor? Kan je dat objectiveren om te zien of je goed bezig bent? Dat dashboardprincipe toepassen, dat doen beginnende leidinggevenden vaak echt te weinig.’

Bron: MT Magazine

Zin in meer?

Wil je zelf een nog betere leidinggevende worden? Ontdek onze opleidingen voor managers.

Biografie

Ronny Frickx bouwde zijn people skills op als lijnmanager, hr-director en COO in een multinationale serviceomgeving. Sinds 2010 begeleidt hij organisaties in hun verandertrajecten, en daarbij ook managers, teamleiders en andere rollen binnen het bedrijf naar krachtig leiderschap, sterkere communicatie, change management en sales.

Relevante opleidingen

Peoplemanagement basisopleiding

Doeltreffend werken met mensen? Dat vraagt goed leiderschap en sterk peoplemanagement. Na de 4-daagse 'Peoplemanagement basisopleiding' zijn je leiderskwaliteiten in al hun facetten aangescherpt. Je hebt inzicht in de belangrijkste sleutels die je als peoplemanager kan inzetten om je team naar betere prestaties te leiden.
Bekijk deze opleiding Bekijk de opleiding "Peoplemanagement basisopleiding"

Leadership Skills Program: bouw aan je leiderschapskwaliteiten

Geen ‘geboren leider? Geen zorgen. Het 6-daagse opleiding 'Leadership Skills Program: bouw aan je leiderschapskwaliteiten' biedt de leidinggevende vaardigheden die je nodig hebt om een team te motiveren, te organiseren en te sturen.
Bekijk deze opleiding Bekijk de opleiding "Leadership Skills Program: bouw aan je leiderschapskwaliteiten"