Werkstress in Vlaanderen neemt toe

In 2019 kampten 840.000 werknemers in Vlaanderen met psychische vermoeidheid. Dat komt neer op 1 op 3 werknemers. Bovendien heeft amper de helft van de Vlaamse werknemers een werkbare job. Werkstressklachten liggen aan de basis van dit probleem.

Werkbaar werk

De SERV-stichting Innovatie & Arbeid heeft de werkbaarheidsgraad op de Vlaamse arbeidsmarkt in 2019 gemeten. Het resultaat: slechts 1 op 2 werknemers heeft een werkbare job. Dit komt mede door het groeiend aantal werkstressklachten. Psychische vermoeidheidsproblemen tonen zich bij 1 op 3 werknemers. De sectoren onderwijs, zorg en welzijn, en voedingsindustrie lijden hier het hardst onder. Pact 2020 zal hopelijk voor verandering zorgen. De sociale partners en de Vlaamse Regering hebben de doelstelling om het aantal werkbare jobs te doen stijgen tot 60% in 2020. Werkbaar werk brengt niet alleen werkplezier, leerkansen en motivatie met zich mee, ook langer aan de slag blijven zal gestimuleerd worden.

Werkbaarheidsmonitor

De term ‘werkbaar werk’ kennen we al 15 jaar, dankzij de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Deze term staat voor werk waarvan je niet overspannen of ziek wordt, dat boeiend en motiverend is met voldoende kansen om bij te leren, en bovendien de ruimte laat om werk en privéleven te combineren. Na een gestage stijging gedurende 10 jaar, ging de werkbaarheidsgraad de laatste drie jaar toch weer naar beneden.

Deze werkbaarheidsgraad wordt bepaald door 4 elementen: leermogelijkheden, werk-privébalans, motivatie en werkstress. De leermogelijkheden zijn er de voorbije 15 jaar systematisch op vooruitgegaan, maar het evenwicht tussen werk en privé ondervond een lichte terugval. Ook het aantal werknemers met motivatieproblemen neemt toe. Verder zijn ook de werkstressklachten sinds 2013 blijven stijgen. Het welbevinden op het werk blijft dus een belangrijk punt, waarbij stress een knelpunt vormt. Werkstress is de duidelijke boosdoener bij de daling van de werkbaarheidsgraad.

Stijgende werkstress

In alle bedrijfstakken stijgt de werkstress, maar toch vallen een paar sectoren op. Terwijl er in de financiële sector, zakelijke diensten en chemie slechts een stijging van 2 à 3% plaatsvond, valt er in de sectoren onderwijs, zorg en welzijn en voedingsindustrie een stijging van 9 tot 11% op. Dit is een belangrijk knelpunt, aangezien deze drie laatste sectoren een kwart van alle Vlaamse werknemers representeren.

Uiteenlopende oorzaken leiden tot toegenomen werkdruk- en stressproblemen. Vacatures die niet ingevuld raken zorgen voor een personeelstekort, terwijl veranderingen in businessmodellen en werkmethoden veel – soms zelfs te veel – flexibiliteit vragen. De oorzaak ligt echter niet altijd op de werkvloer. Een overvloed aan prikkels van smartphones en andere IT-devices zetten zowel op het werk als thuis onze mentale veerkracht onder druk. Bovendien worden klanten, patiënten, leerlingen… steeds assertiever, soms zelfs agressiever, wat maakt dat werknemers ook emotionele druk ondervinden.

Hoe moet het verder?

Werkbaar werk is duidelijk een belangrijk werkpunt op de agenda. Hierop inzetten is ook investeren in duurzame inzetbaarheid. De werkbaarheidsmonitor geeft duidelijk aan dat 4 op 5 werknemers boven de veertig jaar het zien zitten om door te werken tot aan hun pensioen, als het om haalbaar werk gaat natuurlijk. Hoe meer negatieve kanten ze ondervinden aan hun werk, hoe minder ze dit zullen volhouden.

Daarom hebben de sociale partners en de Vlaamse Regering het actieplan werkbaar werk opgezet. Bedrijven uit de profitsector kunnen werkbaarheidscheques of een verhoging van de kmo-portefeuille aanvragen. Daarmee kunnen ze de werkbaarheid scannen en een plan opstellen om de werkbaarheidsgraad te verhogen. Bovendien werden er verschillende sensibiliseringscampagnes opgezet. Op de website werkbaarwerk.be bijvoorbeeld, vinden bezoekers info, tools en goede voorbeelden. Je vindt er ook train-de-trainer-topics die vormingsmedewerkers en intermediairs ondersteunen om werkbaar werk onder de aandacht te brengen.

if(window.strchfSettings === undefined) window.strchfSettings = {}; window.strchfSettings.stats = {url: “https://kluweropleidingen.storychief.io/werkstress-in-vlaanderen-neemt-toe?id=1112432586&type=2”,title: “Werkstress in Vlaanderen neemt toe”,id: “d97119c0-a136-4a67-be2f-b6aa12cd222a”}; (function(d, s, id) { var js, sjs = d.getElementsByTagName(s)[0]; if (d.getElementById(id)) {window.strchf.update(); return;} js = d.createElement(s); js.id = id; js.src = “https://d37oebn0w9ir6a.cloudfront.net/scripts/v0/strchf.js”; js.async = true; sjs.parentNode.insertBefore(js, sjs); }(document, ‘script’, ‘storychief-jssdk’))